سیر پیدایش نقوش گیاهی در هنر صدر اسلام (با رویکرد ویژه به نقوش اسلیمی و ختایی)

دوران هنر اسلامی شکوهمندترین دوره تاریخ هنر و برخوردار از ارزشمندترین دستاوردهای بشری در عرصه هنری به شمار می آید و شامل انواع متنوعی از فن ها و گرایش ها همچون معماری، خوشنویسی، نقاشی، سرامیک و مانند ای نها م یشود. در هنر اسلامی عناصر تکرار شونده زیادی وجود دارد، مانند: استفاده از طر حهای هندسی یا ترسیمی غیر واق عگرایانه از گل و گیاه که به اسلیمی معروفند. نقوش اسلیمی در هنر اسلامی اغلب به عنوان نمادی از طبیعت بیکرانی به کار می یرود که مخلوق خداست. همچنین تعمد در عدم بازنمایی و تقلید دقیق طبیعت را معمولاً به عنوان نشانی از فروتنی هنرمندان دانست هاند که معتقد بودند ایجاد کمال تنها از آن خداوند است. این پژوهش ابتدا به سیر پیدایش نقوش گیاهی در هنر صدر اسلام و زمینه کاربرد آنها، سپس به چگونگی شکلگیری صورت انتزاعی نمادها و همچنین به میزان تاثیرپذیری این نقوش از دوران قبل از آن پرداخت هاست. در این پژوهش که به صورت توصیفی - تحلیلی است وگردآوری اطلاعات نیز به شیوه کتابخان های و میدانی صورت پذیرفت هاست، یافت هها بیانگر این است که نقوش اسلیمی در ابتدا به دلیل ممنوعیت تصویرسازی انسان در صدر اسلام متداول شد که بن مایه هایی از هنر ساسانی داشته است و کم کم براساس تعالیم خاص آن دوران، شکلی انتزاعی و آبستره به خود گرفته و بر سایر هنرهای این دوره هم تاثیرگذاشته است.